Laat iedereen meekomen met de internationalisering

Het hoofdlijnenakkoord gaat vol op het orgel over asielzoekers. Iedereen die een beetje de kranten leest weet echter dat asielzoekers slechts een klein deel van de migranten betreft. Het overgrote deel van migranten komt uit Europa, en mag zich hier vrij vestigen. Tegelijkertijd maken Nederlandse burgers zich druk over migratie. Men ziet de wereld veranderen. We bestellen onze kop koffie in het Engels, we hebben buitenlandse concurrentie op de arbeidsmarkt, en onze kinderen kunnen ook nog eens geen huis vinden. 

Gezien de overzichtelijke aantallen asielzoekers — ook internationaal gezien — kan het niet anders of de Nederlandse burger vermengt groepen migranten bij het denken aan oplossingen. Die vermenging wordt actief gevoed door huidige coalitiepartijen die bewust feiten verdraaien (VVD), alle migrantengroepen op een hoop gooien (NSC), stikstof op wonderlijke wijze met migratie verbinden (BBB), of simpelweg alle problemen wijten aan asielzoekers (PVV). 

Neem het de burger maar eens kwalijk met zulke leiders. Maar feitelijke problemen als huisvesting, hoge stookkosten, inflatie, en een spannende transitie naar een nieuwe minder klimaatbelastende economie zorgen voor onzekerheid, waar elites plannen maken die men maar moeilijk kan onderschrijven. 

De politieke leiders zou er verstandig aan hebben gedaan om iedereen mee te laten komen in de veranderende wereld. En juist daar ging het de afgelopen decennia mis, met alle middenpartijen afwisselend aan het roer. Al lange tijd krijgt het grote bedrijfsleven de vrije hand, met een internationale race naar de bodem in belastingdruk op kapitaal. Waarom niet de werknemers meer laten profiteren van stijgende winsten in plaats van douceurtjes voor het kapitaal? En niet alleen de kapitaal-versus-arbeid ratio verandert. De effectieve belastingdruk in Nederland is regressief, in plaats van progressief, zo toont het nieuwe EU Tax Observatory van Gabriel Zucman: hogere inkomensgroepen betalen in totaal een lager percentage belasting dan lagere inkomensgroepen (inclusief inkomstenbelasting, gemeentelijke belastingen, vermogensbelasting, btw, etc.). Dat kan ook anders: in Frankrijk is de belastingdruk min of meer gelijk voor iedereen. Ook het CPB toonde vorige week dat belasting lager is voor topinkomens.  

Het onderwijssysteem staat onder druk zodat juist in het beroepsonderwijs te weinig vaardigheden worden verworven. Met een groeiende loonkloof tot gevolg. En juist een goed onderwijsstelsel en een inclusieve samenleving houdt bedrijven in Nederland, kijk naar ASML (en zij biedt niet alleen werk aan hoger opgeleiden). 

De enige duurzame oplossing is om burgers mee te krijgen met de stevige maatschappelijke veranderingen. En deze veranderingen hebben, of we het nu willen of niet, een Europese dimensie. Een eerlijke belasting voor het grote bedrijfsleven vereist samenwerking in Europa. Minimumlonen in heel Europa om werk overal aantrekkelijker te maken. Nadenken over de economische bedrijvigheid die in verschillende Europese regio’s past. 

Leiders zouden het electoraat moeten betrekken bij de gedachte dat Nederland internationaler wordt, en manieren vinden om dit proces inclusiever te maken. In plaats van ‘de’ migranten de schuld geven. Het zou de feiten moeten benoemen dat Noord-West Europa meer economische baten dan lasten heeft van Europese integratie, in plaats van het frame hanteren dat Zuid-Europa alleen maar geld kost. 

Hoe kunnen we het New York van Europa worden zonder de schrijnende ongelijkheid? Een “buzz” waar iedereen van profiteert? Op een duurzame manier met minder vee? Met goed onderwijs op alle niveaus? Dát is een toekomst van Nederland, met Europese integratie, voor een sterk continent. Maar in plaats daarvan worden vermogens minder belast, en gaat er een streep door de verhoging van het minimumloon. Het wrange is dat de nieuwe coalitie zegt eindelijk de burger weer op één te zetten, maar haar juist andermaal buitenspel zet. 


Herman van de Werfhorst 
27/05/2024 

Reacties

Populaire posts van deze blog

#nextdoorauthors: David Miller and Branko Milanovic

#Nextdoorauthors: Bourdieu and Boudon